Je kwaliteitsstempel drukken in de ruimte

De geleerde John Ruskin zei: “Kwaliteit is geen toeval. Het is altijd het resultaat van intelligente inspanning.” De wetenschappers van het Nederlands Instituut voor Ruimteonderzoek (SRON) zijn het daarmee eens. Zij weten dat hoge kwaliteit essentieel is voor topkwaliteit, en waarderen de medewerkers die dit helpen bereiken.

Nathalie Gorter is kwaliteitscontroleur binnen de ondersteunende Engineering groep bij SRON. Ze is bij SRON gaan werken omdat ze graag een baan wilde waarbij ze actief bezig was en niet de hele dag achter een bureau hoefde te zitten. Ook wilde ze graag uitzoeken hoe dingen werken, dus toen ze hoorde dat SRON op zoek was naar een kwaliteitscontroleur, greep ze haar kans om hardware onderzoek te doen met beide handen aan.

Boeiend onderzoek

Het eerste jaar kreeg Nathalie gelegenheid om boeiend onderzoek te doen. Ze testte en verifieerde de kwaliteit van een zogenaamd filterwiel voor het RESOLVE röntgeninstrument op de XRISM-ruimtetelescoop die begin 2023 door het Japanse ruimteagentschap JAXA zal worden gelanceerd (zie de artist impression).

Om er zeker van te zijn dat een instrument de ontberingen van een ruimtevlucht overleeft, bouwt het team bij SRON eerst een kwalificatiemodel en voert daar vervolgens alle zware hardwaretests op uit. Ze simuleren een lancering en doen belasting- en trillingstesten, evenals schok-, akoestische en vacuümtests. Zodra duidelijk is dat dit prototype de zware omstandigheden van de lancering en de omloopbaan zal overleven, gebruiken zij het als model om het zogenaamde vluchtmodel te bouwen. Aangezien het vluchtmodel het model is dat werkelijk naar de ruimte zal worden gestuurd, wordt het op een zachtere manier aan de tand gevoeld.

Over een aantal jaar in de ruimte

Nathalie was betrokken bij het testen van het vluchtmodel voor het filterwiel en kijkt ernaar uit om in de toekomst naar Japan te gaan om verdere tests te doen voor de lancering. Ze spreekt met ontzag over haar rol: “Het is een heel klein onderdeel van de hardware, en wij mogen het aanraken. Er zijn maar drie mensen die dit ding ooit aanraken. En het feit dat het over een paar jaar in de ruimte zal zijn, dat is echt cool.”

Nathalie en het filterwiel waar ze aan werkte voor de XRISM missie (foto met dank aan Mark Leeman)

Destructief onderzoek

Nu het XRISM-project bijna is afgerond, werkt Nathalie aan drie andere projecten: eXTP, een Chinese ruimtesatellietmissie; KID’s, Kinetic Induction Detectors, die worden gebruikt in grondtelescopen, ballonmissies en voor toekomstige satellietmissies; en Athena/X-IFU, een ruimtetelescoop die in 2031 zal worden gelanceerd.

SRON speelt een belangrijke rol in Athena, een project van de Europese Ruimtevaartorganisatie. SRON bouwt momenteel prototypes van de detectoreenheid en werkt aan proof of concept. Nathalie merkt op dat haar werk heel gevarieerd is: “Het varieert van destructief onderzoek en kijken naar elektronica en de manier waarop die is gebouwd, tot het doen van inspecties voor lens arrays onder een microscoop. Het is dus heel verschillend.” Het kwaliteitsborgingsteam is bij elke stap van het project aanwezig om de wetenschappers kritische informatie te verstrekken.

Meisjes in techniek

Hoewel er maar weinig vrouwen bij SRON werken, voelt Nathalie zich als vrouwelijke ingenieur gesteund. Wat betreft het tekort aan vrouwen in de techniek, zegt ze dat het zou helpen als ze al in een vroeg stadium kennis zouden maken met exacte en technische vakken. “Dat is het meest cruciale deel, om op school te beginnen. Dat is waar meisjes proberen uit te vinden wat ze leuk vinden en waar ze in geïnteresseerd zijn. Als je nooit met een meisje over mechanische engineering praat, zal ze het nooit gaan studeren.”

Vóór SRON liep Nathalie ook stage in de auto-industrie, waar ze genoot van de druk en de strikte deadlines. Toch geeft ze de voorkeur aan werken op een universiteit omdat er meer ruimte is voor zelfontplooiing en creativiteit. Ze merkt op dat het werk bij een onderzoeksinstituut meer wisselt dan in de auto-industrie. Bij SRON ligt de focus sterk op innovatie en is de uitdaging altijd om iets nieuws en beters te bouwen dan voorheen. Elk nieuw ontwerp wordt aan strenge tests onderworpen om er zeker van te zijn dat het veilig is en aan de verwachte hoge kwaliteitsnormen voldoet. Ze zegt: “Iedereen wil gewoon het beste bouwen dat we kunnen bouwen. Dat is echt te gek.”

Inspirerend

Nathalie’s enthousiasme voor het werken bij SRON is duidelijk. “Ik vind het heel leuk om met deze getalenteerde mensen te maken te hebben. Ik werk met allerlei mensen: wetenschappers, maar ook bouwers van instrumenten… Het is een inspirerende plek om te werken. Dat vind ik het leukst. Daarnaast heb je een grote mate van vrijheid om uit tet vinden wat die je leuk vindt, wat je interesseert en wat er echt toe doet.

Dit verhaal van Elaine Garrett verscheen oorspronkelijk op Academic Stories: https://academicstories.com/story/career-stories/making-a-mark-in-outer-space.